Asgari ücrete, memur ile emekli aylıklarına yapılan artışlar daha ele geçmeden elektriğe, doğalgaza, köprü ve otoyol geçiş ücretlerine ardı ardına gelen zamlar iktisaden dar gelirli kitleyi şoke etti.
Asgari ücrete yüzde 21.5 oranında zam yapılırken, elektrikte yüzde 6, doğalgazda yüzde 1, otoyol ve köprü ücretlerinde yüzde 26, çeşitli vergilere de yüzde 5 ile 10 arasında artış oldu. Tüketiciyi yakından ilgilendiren elektrik ve doğalgazdaki zamlar kuşkusuz diğer tüketim maddelerine de aşamalı yansıyacak.
Bu ne acelecilik kardeşim? Daha asgari ücretli zamlı parayı eline almadı bile. Az da olsa sevinci kursağında kaldı. Bir cebe giren artış diğer cepten katmerli olarak çıkacak. Hiç olmazsa elektrik ve doğalgaz artışları bir süre ertelenseydi. Yüzde 6 ve yüzde 1 küçük oran gibi görünebilir ancak ısınmada ve aydınlatmada temel işlevi dikkate alındığında aile bütçelerine fazlasıyla ek yük getireceği aşikar. “Turpun büyüğü heybede” misali diğer temel tüketim maddelerine de yüklü zamların yolda olduğu belirtiliyor.
Doğalgaz ve elektrikteki artışlar zamlı asgari ücreti şimdiden eritmeye başlattı bile. Olası zamlar karşısında bu erime daha da yoğunlaşacak.
Aslında asgari ücrette temel sorun, günün koşullarına göre çok düşük tutarda olması. Beklentilerin ötesinde artış yapılsa da milyonlarca emekçinin satın alma gücü bir türlü istenilen düzeye çıkamıyor.
Yine vergi dışı bırakılmaması, saptanmasında dört kişilik aile faktörünün dikkate alınmaması gibi etmenler asgari ücretin hep düşük kalmasına yol açıyor. 15 kişiden oluşan Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nda işçi tarafının hiçbir önerisi ciddiye alınmıyor. Yani işçiler masada figüran olmaktan öteye gitmiyor. İşveren ve hükümet istediği kararı alarak hayata geçiriyor. Ondan sonra da bunun adı asgari ücretin oy çokluğu ile belirlenmesi oluyor.
Emekli ve kamu çalışanlarına yapılacak zam ile ödenecek enflasyon farkı bugün belli olacak. Aylıklarında ortalama yüzde 8 oranında artış olması beklenen emeklinin durumu da asgari ücretliden farklı değil. Ellerine geçen para çok düşük olduğundan cüce zamlar dertlerine çözüm sağlamıyor. En düşük emekliği aylığı 1500 lira . O da geçen martta salgından ötürü bu tutara çıkarıldı. Oysa en düşük aylığın yürürlükteki net asgari ücret düzeyinde olması gerekiyor.
Demem o ki, dakika bir gol bir halkın kullandığı temel gereksinimlerine zam bombardımanı başladı. İşçiye, memura, emekliye kaşıkla verilen kepçeyle alınmaya başlandı. Zam yağmurunun önümüzdeki günlerde sağanağa dönüşmesi bekleniyor ki. Asıl dar gelirli kitle o zaman ıslanacak.
Hiç olmazsa şu zamlar bir süre geciktirilseydi de halk, aldığı zamlı maaşının keyfini sürseydi. Ama olmadı. Yılbaşında sezon açıldı. Allah, dar gelirlinin yardımcısı olsun demekten başka bir şey elden gelmiyor.