Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, TBMM Genel Kurulu’nda bakanlığının bütçe görüşmelerinde yaptığı konuşmada 2024 yılında emekli olacak SSK ve Bağ-Kur’lulara 2025 yılında emekli olacaklara göre yüzde 30 oranında fazla aylık bağlanacağını ifade ederken, gerekli yasal düzenlemeyi ağzına bile almadı. Oysa başta AK Parti Grup Başkanı Abdullah Güler ve Vedat Işıkhan olmak üzere iktidar partisi yetkilileri emekli olacaklar arasında oluşacak haksızlığın giderilmesine yönelik düzenlemenin 31 Aralık’a kadar çıkarılacağını belirtmişlerdi. Ancak bu duyurulara karşın 180 derece dönüşle yaşamsal düzenlemenin olmayacağı belli oldu. Zaten bütçe görüşmelerinin tamamlanmasının ardından TBMM’nin 7 Ocak 2025’e dek tatile girmesi bekleniyor.
Açıklamalar doğrultusunda emeklilik koşullarını tamamlayan SSK ve Bağ-Kur’luların fazla aylık bağlanması için yılın son günlerinde elini çabuk tutması gerekiyor.
SSK ve Bağ-Kur'luların avantajlı emeklilikten yararlanabilmesi için
dilekçelerini 31 Aralık 2024’e dek SGK müdürlüklerine vermek zorunda.
Bu yılın sonuna kadar emekli olacaklara 2025 yılında emekli olacaklara
göre yüzde 30’a varan oranda daha fazla aylık bağlanacak.
Kamu ve belediyede çalışan işçileri için son dilekçe verme tarihi 14 Ocak
2025. 2008 yılı öncesinde kamuya adımını atan memurlar istediği yıl emekli olabilir. Yıl ayrımcılığı onları kapsamıyor.
Aylık bağlama parametreleri açısından SGK’ya 4 A (SSK)
ve 4 B (Bağ-Kur) statüsünde prim ödeyerek çalışanlara bu yılın sonuna
kadar emekli olmaları halinde bağlanacak aylık tutarı, 2025 yılında
emekli olacaklara göre enflasyon ve büyüme hızı kriterlerinden ötürü
yüzde 30 fazla olacak.
SSK ve Bağ-Kur aylıkları ödenen prim gün sayısı, aylık ortalama
kazanç, enflasyon, büyüme hızı, gelişme hızı, aylık bağlama oranı ve
gösterge rakamına göre saptanıyor. 2024 yılında enflasyon ve büyüme
hızının yüksek, 2025 yılında düşük çıkması öngörülüyor. Bundan ötürü
2024 yılında emekli olanlara 2025’de emekli olacaklara göre
yüksek aylık bağlanacak.
Daha fazla aylığa sahip olmak isteyen ve gerekli koşulları
karşılayanların yıl sonuna dek emeklilik dilekçesini SGK’ya vermeleri
gerekiyor. Kamu işçileri ile belediye işçilerinin 2024 yılı
avantajlarından yararlanabilmeleri için emeklilik dilekçesini en geç
14 Ocak 2025’e kadar vermek zorunda.
Kamuoyunda tepki oluşturan emeklilik ayrımcılığının giderilmesine
yönelik yasal düzenleme yapılmadı. İlgili düzenlemenin 31 Aralık 2024’e kadar TBMM’den çıkması gerekiyor. Ancak siyasi iradenin böyle bir amacının olmadığı görüldü. Oluşacak bu ayrımcılığın yargıya taşınması yüksek olasılık. Yargı buna dur derse o vakit yeni düzenleme gündeme gelebilir.
2024 sonuna dek emekli olmakla 2025 yılına erteleme arasındaki aylık
farkı sadece SSK ve Bağ-Kurluları kapsıyor. 4 C (Memur) statüsünde
çalışanlar istediği yıl emekli olabilir. Zira memur emekli aylıkları
5434 sayılı yasa uyarınca derece ve kademe, ek gösterge, kıdem aylığı,
memur maaş katsayısı, taban aylığı gibi kriterlerle belirleniyor. Yani
memurların aylık hesaplaması ile işçi, esnaf ve çiftçi statüsünde
çalışanların aylık hesaplaması çok farklı. O nedenle çalışan memur
gönlünü ferah tutsun. İsterse bu yılın sonunda, isterse önümüzdeki yıl
emekliye ayrılabilirler.
2008 yılında yürürlüğe giren 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Yasası’nda yer alan güncelleme katsayısı hesaplama yöntemi nedeniyle 2024 ve 2025’te işçi ve Bağ-Kur emeklileri için büyük adaletsizlik oluşacak. Sorun, güncelleme katsayısı hesabını oluşturan TÜFE oranı ile emekli aylıklarına yapılan artış oranları arasındaki farktan kaynaklanıyor. Bu fark her yıl ortaya çıkmıyor. Ancak enflasyonun yüksek olduğu yıllarda emekli aylıklarında ciddi bir adaletsizlik oluşabiliyor.
Emekli olacaklar arasında hoşnutsuzluk yaratacak bu sorunun kökten çözümü basit yasa değişikliği ile olası. 5510 sayılı yasaya bir madde eklenerek 2024 yılı için güncelleme katsayısının 2024 yılında emeklilerle uygulanan yüzde 86.16’lık zam oranında olması sağlanmalıdır. Böylece 2025 yılı ve sonrasında emekli olacaklar büyük bir adaletsizlikten kurtulacaktır.