Tarihten bu yana hoşgörü, dostluk ve barış kenti olarak anılan kadim şehir Mardin, geçen hafta Avrupa Fair Play Hareketi’nin (EFPM) 30. Yıl Kongresi ve 28. Ödül Törenine ev sahipliği yaptı. Atatürk Kültür Merkezi’nde düzenlenen muhteşem gala gecesinde, Avrupa Fair Play Birliği (EFPM) jürisinin seçtiği kişilere ödülleri takdim edilirken, Türkiye’ye ödül kazandıran dört ünlü isim de Mardin’de ödüllerini aldı. Ertesi gün, EFPM Fair Play Kongresi, 25 ülkeden akademisyen ve fair play gönüllülerinin katılımı ile yine Mardin’de gerçekleştirildi.
Dünya, bir yandan sürdürülebilir gelecek bir yandan iklim mücadelesi için ortak hareket içine girmişken, ekonomik daralma ve savaşların gölgesinde verilen mesajlar ilgi gördü. TMOK Fair Play Komisyonu’nun EFPM ile birlikte organize ettiği ve Kamunun büyük desteğini alan organizasyonda, Avrupalı Fair Play insanları, kültürümüzün tüm sıcaklığını hissetti. EFPM ve Fair Play tarihine geçen başarılı organizasyonda yaşananlar, bu büyük zenginliğin yansıması olarak değerlendirildi.
Fair Play için güç birliği
TMOK Fair Play Komisyonu 2. Başkanı ve EFPM Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Bilge Donuk, TMOK Fair Play Komisyonu Başkan Yardımcısı ve EFPM Denetleme Kurulu Üyesi Remzi Yılmaz ile TMOK Fair Play Komisyonu Başkan Yardımcısı ve EFPM Bilim Kurulu Üyesi Doç. Dr. Sevim Güllü’nün yürüttüğü organizasyon, TMOK Fair Play Komisyonu ve Avrupa Fair Play Birliği tarafından, Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Gençlik ve Spor Bakanlığı’nın destekleriyle, Samsa Şirketler Grubu’nun Sponsorluğunda düzenlendi. EFPM 2024 Avrupa Fair Play Ödül Töreni’nde 4’ü Türk 32 sporcu ve spor adamı ödüllerini aldı. Türkiye adına Guinnes rekorlar kitabına giren Orhan Ayhan, Şeref Diploması ödülünü Mardin Valisi Tuncay Akkoyun’un elinden alırken, Vali Akkoyun konuşmasında önemli mesajlar verdi.
Vali Akkoyun: Mardin ve Kudüs ruhları kardeştir
Mardin Valisi Akkoyun, organizasyona evsahibi olmaktan en çok mutlu olan isimler arasındaydı. Binlerce yıllık tarihiyle farklı etnik kökenlerin, dinlerin, dillerin, kültürlerin barış ve huzur içinde bir arada yaşadığı şehir olduğunu dile getiren Akkoyun, “Ecdadımızdan miras aldığımız huzur, kardeşlik ve hoşgörü kültürü, bu toprakların en kıymetli hazinesidir. Adalet, dürüstlük, saygı ve hoşgörü ‘Fair Play’in temelidir. Bu değerler Mardin’in yüzyıllardır yaşattığı kültürde mevcuttur. Fair Play sadece bir spor anlayışı değil evrensel bir insanlık değeridir.” dedi. Mardin ve Kudüs’ün kültürel yapısıyla “ruhları kardeş” şehirler olduğunu ifade eden Akkoyun, “Ancak Kudüs’te, Gazze’de zulmün, açlığın ve salgın hastalığın silah olarak kullanıldığı, insanlık onuruyla bağdaşmayan zalim bir anlayış söz konusudur. Sözde özgürlükten, demokrasiden ve insan haklarından dem vuran ülkelerin İsrail’in zulmüne sessiz kalmaları da samimiyetsizliğin en bariz ifadesidir.” dedi.
Arıpınar: Mardin Fair Play şehri olarak anılacak
TMOK Fair Play Komisyonu Başkanı Erdoğan Arıpınar, “Merhaba” diyerek başladığı konuşmasında, bu selamın anlamına ilişkin açıklamalarda bulundu. Geçmişten bu yana, farklı kültürlerdeki Mardin halkının dostluk ve barış içinde bir arada yaşamasından övgüyle söz eden Arıpınar, kentin bu şehirde evlerin bacasından duman değil sevgi ve dostluk tüttüğünden söz etti. Dünyanın Mardin’i arkeolojik açıdan tanıdığını, ancak ev sahipliği yaptığı bu prestijli törenden sonra kentin fair play şehri olarak anılacağını belirtti.
Samsa: Hoşgörü ve saygının hüküm sürdüğü topraklardayız
Organizasyon Komitesi Başkanı Mehmet Samsa, şehrin tarihi ve kültürel zenginliğiyle Fair Play değerlerini yaşattığını anlattı. Samsa şöyle konuştu: “Binlerce yıllık geçmişiyle farklı dinlerin ve kültürlerin barış içinde bir arada yaşadığı bir şehirdeyiz. Hoşgörü ve karşılıklı saygının hüküm sürdüğü topraklardayız. Bu kültür kendini şöyle gösterir: yüzyıllar önce iç içe olan evler, başka bir evi gölgelemeyecek şekilde inşa edilmiştir. Bu mimari anlayış, Fair Play’in temel değerleri olan dostluk ve saygıyı en iyi şekilde yansıtır. Atalarından miras kalan Fair Play ruhu, barış ve dostluk dolu bir dünya için ilham kaynağı olmaktadır.” 2018’de Türkiye Fair Play Ödülü sahibi olan Mehmet Samsa, 2023 yılında Bakü’de Avrupa Fair Play Şeref Diploması ödülü ardından bu büyük ailenin bir parçası olduğunu, bu nedenle organizasyonun Mardin’de gerçekleştirilmesi için başvuruda bulunduklarını belirtti.
Housiaux: Spor dünyada barışın mimarı olmalıdır
EFPM Başkanı Philippe Housiaux da barış mesajını şöyle dile getirdi: “Fair-Play ruhuna sahip olan ve spora şeref katan kişilikleri ödüllendirmek elbette büyüleyici bir şeydir. Ancak yeterli mi? Hayır. Spor dünyası dünden çok daha fazla bugün dünyada barışın mimarı olmalıdır. Spor sayesinde barış içinde bir dünyada yaşamayı hayal edelim.”
EFPM Bilim Kurulu Başkanı Prof. Thiery Zintz“Olimpik Chart, Spor apolitiktir diyor. Oysa, bu cümle de politiktir. Politika, sporun gücünden yararlanıyor, faydadan çok zayıflamaya neden oluyor. Fair Play anlayışı, bunun da çözümüdür” ifadesini kullandı.
Zeynel Abidin Erdem’e onur madalyası
Ünlü iş insanı Zeynel Abidin Erdem, ikinci gün yapılan kongrenin açılışında onur konuğuydu. Kentin en önemli destekçilerinden, yüzlerce öğrenciyi burslarla destekleyen Erdem, adının verildiği bir caddenin açılış töreni için Mardin’de bulunuyordu. Erdem, Fair Play buluşmaları için Mardin’in bütün dünyaya örnek gösterilebileceğinin altını çizdi, kendisine Fair Play onur madalyası takdim edildi.
EFPM Başkanı Philippe Housiaux, Zeynel Abidin Erdem ile sohbetinde, yöredeki, ‘karşılık beklemeden’ destek ve paylaşma kültüründen çok etkilendiğini söyledi. Housiaux, ikinci gün yapılan kongrenin açılış konuşmasında, Fair Play’in dünya barışına kadar belirleyici olabilecek gücünü vurguladı. Kongre ve ödül töreninde EFPM’nin sloganı “Fair Play – The Spirit of Sport” ön planda tutulurken, Fair Play’in artık sporla sınırlandırılamayan gücü konuşuldu.
Mardin’den dünyaya barış mesajları
Türkiye’de çalışmalarını “İyiye, doğruya, güzele” sloganıyla yürüten ve dünya çapında başarılı organizasyonlara imza atan TMOK Fair Play Komisyonu, EFPM kongresinde bu sloganını ve Fair Play mesajlarını dünyaya duyurma fırsatını değerlendirdi. Gazze’den Kudüs’ten Filistin’den söz edilmesinin temelinde, bu anlayışın sporu aşan bir kültürü temsil ettiği fikri vardı. Kongredeki konuşmacılar, spor alanlarındaki içerikleri, aktiviteleri, hep hayatın olağan akışı içine yönlendirdiler. İlki Gaziantep’te yapılan Fair Play Anneleri proje uygulaması, büyük alkış topladı. EFPM Başkanı Philippe Housiaux, bu çalışma hakkında daha detaylı bilgi istedi. TMOK Fair Play Komisyonu Başkan Yardımcısı Remzi Yılmaz, EFPM Başkanı Housiaux’yu Fair Play Anneleri organizasyonlarından birine davet ederek, konuyu yerinde incelemelerini önerdi. Başkan Housiaux da memnuniyetle katılacaklarını söyledi. Aynı şekilde Fair Play Üniversiteler Kervanı ve Uluslararası Fotoğraf Yarışması, TMOK Fair Play Komisyonunun bütün dünyaya örnek olabilecek projeler olduğu konuşuldu. Fair Play anneleri, çocukların eğitimi için anneleri hedef alan ve onlara eğitim veren bir proje. Üniversiteler Kervanı ise, 2014’te başladı ve 70’e yakın farklı üniversitede, öğrenciler uzmanları dinlediler, fair play fotoğraf ve karikatür sergisiyle buluştular.
Kuşçu: Torunlarımıza iyi bir gelecek için Fair Play
TMOK Fair Play Komisyonu İcra Kurulu Üyesi, iletişimci Fatih Kuşçu, kongrede Türkiye’nin Fair Play vizyonunu somut örneklerle anlattı. Kuşçu, “Fair Play, sporun ruhu olarak tanımlanıyor. Elbette, doğup yaygınlaştığı yer spor ancak mevcut durum artık çok daha geniş bir alanı kapsıyor. Bütün dünya sürdürülebilir gelecek ve iklim eylemi için ortak mücadele bilinciyle hareket ediyor. 17 sürdürülebilir kalkınma amacının her birinde fair play anlayışının olumlu katkısı var. Atalarımız, bize içinde yaşadığımız, türlü zenginlikleri olan bu dünyayı bıraktı. Bizler, torunlarımızın torunları için nasıl atalar olacağız? Fair play bunu da belirleyecek. Mitolojik bir güç, bir silah gibi Fair Play. Doğduğu yer Spor adlı bir dağ. İnsanlığı iyiye, güzele, doğruya götüren bir silah!” ifadesini kullandı.
Akkaya: Sorunlara karşı güçlü bir çözüm; Fair Play eğitimi
Eski Milli Basketbolcu Dr. Gülşah Akkaya, konuşmasında özetle şunları aktardı: “Spor, rekabetin ötesinde adalet, saygı ve dürüstlük gibi evrensel değerlerin yaşatıldığı bir platformdur. Ancak günümüzde doping, şiddet, zorbalık ve şike gibi etik dışı uygulamalar, sporun özünü ve bütünlüğünü tehdit etmektedir. Fair Play eğitimi, bu sorunlara karşı güçlü bir çözüm olarak öne çıkmaktadır. Fair Play, yalnızca kurallara uymakla kalmayıp, sporcu, antrenör, hakem ve seyirciler arasında saygı, eşitlik ve dürüstlüğü teşvik eden bir kültürdür. Sporun genç nesiller için adil, kapsayıcı ve saygılı bir ortam haline gelmesi, Fair Play eğitimlerinin yaygınlaştırılması ile mümkün olacaktır.”
Avrupa Fair Play Hareketi’nin diğer ülkelerden davet ettiği spor insanları “Sporda Hile, Zorbalık ve Şiddetle Mücadele” başlıklı kongrede, kendi ülkelerinden ve dünyadan örnekler vererek sunumlarını yaptılar. Ortak oturumda ise, Fair Play hareketinin yaygınlaştırılması için anlayışın teşvik edilmesi konuşuldu. ‘Fair’ hareketler ödüllendirilirken doğru olmayan davranışların da cezasız kalmaması gündeme getirildi. Cezanın ödülün değerini büyüteceği, sadece iyiyi ödüllendirmenin kötüyü yok etmeye yetmediği dile getirildi.
Güllü’den Fair Play kitabı lansmanı
Kongrede; Doç.Dr. Sevim Güllü’nün Avrupa’da fair play yapılanmasını anlatan “Fair Play in Europe/European Fair Play Movement” başlığıyla Lambert Akademik Yayıncılık tarafından yayımlanan kitabının tanıtımı da yapıldı. 1994’te Erdoğan Arıpınar’ın da aralarında yer aldığı bir grup fair play gönüllüsünün işbirliğiyle kurulan Avrupa Fair Play Birliği’nin 30. yıl anısına yazılan kitapta; fair play, etik ve olimpizm kavramları tanıtılıyor. Avrupa Fair Play Birliği’nin tarihçesi, kurumsallaşma süreci, statü ve yapısı, verdiği ödüller, düzenlediği kongreler gibi faaliyetleri ile üyelerinin kendi ülkelerindeki etkinliklerinden söz ediliyor. Fair Play literatürüne büyük katkı sunana kitap araştırmacılar, sporcular, öğrenciler, aileler, eğitimciler, federasyonlar, olimpiyat komiteleri, spor kulüpleri gibi toplumun tüm kesimlerine hitap eden önemli bir kaynak niteliğinde.
EFPM’den Türkiye’ye 4 ödül
TRT’de spor yayıncısı, spiker ve yönetici olarak uzun yıllar hizmet veren Avni Küpeli, Fair Play Özel Ödülüne layık görüldü. Türkiye Spor Yazarları Derneği (TSYD), EFPM “Fair Play Vox” Ödülüne, 61 yıl ile en uzun kariyerli spor spikeri Orhan Ayhan ve TMOK Fair Play Komisyonu üyesi Atilla Cümert, Fair Play Şeref Diploması ödülüne layık görüldü.
AIPS Avrupa Genel Sekreteri Murat Ağca (solda), Remzi Yılmaz ve Bülent Tuncay (sağda) TSYD adına ödül alan Murat Atay ve ünlü spiker Avni Küpeli’ye tebrik ettiler.
Murat Atay’dan anlamlı mesaj
Türkiye Spor Yazarları Derneği TSYD’nin ödülünü alan derneğin Gaziantep Şubesi Başkanı Murat Atay, kendisine uzatılan mikrofona, “Karışık duygular içindeyim. TSYD, Avrupa’nın en büyük Fair Play kurumu EFPM’den Fair Play ödülünü alırken, bir yandan da başkanı görevden uzaklaştırılarak soruşturmaya tabi tutuluyor. Ancak biz dernek olarak adalete güveniyor ve derneğimizi güzel günlerin beklediğine inanıyoruz” dedi.
Mehmet Samsa’ya özel teşekkür
Fair Play Komisyonu 2. Başkanı Prof. Dr. Bilge Donuk (solda), Başkan Yardımcıları Remzi Yılmaz ve Doç. Dr. Sevim Güllü (sağda), Kongrenin Sponsoru Mehmet Samsa’ya organizasyonun anısına bir teşekkür plaketi sundular.
Mardin kapı şen oldu!
3 gün süren organizasyonun 3. ve son gününde, Organizasyon Komitesi Başkanı Mehmet Samsa, kongreye ve törene iştirak eden konuklara evinde bir veda yemeği verdi.
Mardin’in tarihi ve kültürel miraslarının tanıtıldığı gezi, eski Mardin’in gezilmesi ile kent ve kentin yaşamı hakkında bilgi sahibi olan konuklar, Mardin’in geleneksel konuk ağırlama yöntemi ile karşılanınca, şaşkınlıklarını gizleyemediler. Mardin’in yöresel sofrasının ardından bölgeye has “Reyhani” oyunuyla şenlenen ortamda, misafirlere bölgeye has aksesuarlar giydirildi. Konuklar bu aksesuarlarla bol bol fotoğraf çektirirken, çekilen halaya konuklar da eşlik etti.
