Asgari ücrete ne kadar zam?
Şükrü KARAMAN
Asgari Ücret Tespit Komisyonu, 10 milyona yakın emekçinin sabırsızlıkla beklediği ek zammı saptamak üzere bugün toplanıyor.
İşçi, işveren ve hükümet temsilcilerinden oluşan 15 kişilik komisyonun yeni ücreti bugünkü toplantıda belirlemesi yüksek olasılık.
Emekçinin yeni ücrete temmuzdan itibaren hak kazanabilmesi için en geç 30 Haziran Perşembe günü saptanıp, aynı gün resmi gazetede yayınlanması gerekiyor. Eğer belirlenen ücret 1 Temmuz Cuma günü kamuoyuna duyurulup, aynı gün resmi gazetede yayınlanırsa 1 Ağustos’tan itibaren geçerli olacak. Bu da emekçinin hak kaybına ve bir ay daha beklemesine yol açacaktır.
En çok merak edilen asgari ücrete ne kadar ek zam yapılacağı. Eğer 6 aylık enflasyon oranında bir artış gerçekleştirilirse net ücret 6 bin liraya ulaşacak. Bunun için yüzde 40 ek zam yapılması gerekiyor. Zira 5 aylık enflasyon yüzde 35.62 oranında gerçekleşti. Haziran ayı TÜFE oranı ile birlikte 6 aylık enflasyonun yüzde 40 oranında gerçekleşmesi bekleniyor.
Lakin ek artışın yüzde 25-30 arasında olacağı savlanıyor. Bu oranda bir artış yapılırsa net asgari ücret 5000-5500 lira aralığında belirlenir ki. Bu ücret 6 bin lirayı aşan açlık sınırının altında kalır ve beklentileri karşılamaz. Milyonlarca emekçi yine yoksunları oynar.
1 Ocak’tan geçerli olan asgari ücret bir önceki yıla göre 50.5 oranında artırılarak brüt 5.004, net 4.253 lira olarak saptanmıştı. Komisyon kararı uyarınca asgari ücret sendikaların talebi doğrultusunda vergi dışı bırakılmıştı. 2015 yılına dek yılda iki kez toplanan Asgari Ücret Tespit Komisyonu ocak ve temmuzdan geçerli olan ücreti saptıyordu. 2016 yılından bu yana asgari ücret yıllık belirleniyor.
Memur ile emekli maaş ve aylığında da temmuzdan geçerli olmak üzere yüzde 40 artış olması kuvvetle muhtemel. Kamu çalışanları ve memur emeklisi toplu sözleşme uyarınca 1 Temmuz’dan geçerli olmak üzere yüzde 7 zam alacak. Eğer 6 aylık enflasyon yüzde 40 olarak gerçekleşirse yüzde 32-33 arası enflasyon farkına hak kazanacak memur ve memur emeklisi.
- esnaf, çiftçi emeklisi, dul ve yetim aylığında da temmuzdan geçerli olmak üzere yüzde 40 artış öngörülüyor. 1.5 milyon dolayında emeklinin 2.500 lira aylıkla geçinmeye çalıştığı dikkate alınırsa can yakan hayat pahalılığı karşısında bu artışın bir anlamı olmayacağı aşikar. Hala 1000, 1500 lira gibi son derece komik para ile ayakta durmaya çabalayan dul ve yetim bulunduğu göz ardı edilmemeli. En düşük emekli aylığının belirlenecek yeni asgari ücret düzeyine yükseltilmesi yaşamsal öneme sahip. Emeklinin birçok talebi hep ıskalanıyor, adeta unutuldular.
13.7 milyon emekli ile 3.5 milyon dolayındaki memura enflasyon zammı dışında yüzde 2.5 oranında ek artış verileceği belirtiliyor. Ocak ayında memur ve memur emeklisine yüzde 2.5 oranında ek zam yansıtılırken, işçi ve Bağ-Kur emeklisi bu haktan yoksun bırakılmış ve haklı olarak yakınmalara yol açmıştı. Hükümet yakınmaları dikkate almış olmalı ki bu kez tüm emekliye ek zam verecek gibi..